yan

Axtarış nəticələri

101

yanı-yanı

yanı-yanı sözünün izahı. yanı-yanı sözünün mənası

Bax: yan-yanı....    Ətraflı

102

yanıb-tökülmək

yanıb-tökülmək sözünün izahı. yanıb-tökülmək sözünün mənası

1. Bir haqsızlıq qarşısında və ya başqa bir səbəb üzündən ağır mənəvi əzab və işgəncə keçirmək; yanıb-yaxılmaq.
2. Qibtə etmək, paxıllıq etmək. □ S...    Ətraflı

103

yanıb-yaxılmaq

yanıb-yaxılmaq sözünün izahı. yanıb-yaxılmaq sözünün mənası

1. Ürəkdən heyifsilənmək, çox acımaq, ağır mənəvi əzab və iztirab keçirmək. □ Vaqif bu mənzərəyə baxıb düşünür və düşündükcə də yanıb-yaxılırdı. (Y...    Ətraflı

104

yanıcı

yanıcı sözünün izahı. yanıcı sözünün mənası

Yanmaq xassəsi olan; tezyanan, alışqan. □ Yanıcı qazlar....    Ətraflı

105

yanılma

yanılma sözünün izahı. yanılma sözünün mənası

Bax: yanılmaq....    Ətraflı

106

yanılmaq

yanılmaq sözünün izahı. yanılmaq sözünün mənası

1. Bir işi düz görməmək, yanlışlığa, səhvə yol vermək, səhv etmək. □ Çox danışan çox yanılar. (Atalar sözü).
2. Bir şey və ya adam haqqında yanlış...    Ətraflı

107

yanılmaq

yanılmaq sözünün mənşəyi, yanılmaq sözünün etimologiyası

-ıl feilin qayıdış növ şəkilçisidir. Deməli, yan kökü feil olub. Yanlış sözü də bununla kökdaşdır. Qədim mənbələrdə həm yanılmaq, həm də yanlış sözləri “sağır nun”la yazılıb. Bir yozum da mümkündür: söz yan (yan tərəf) kəlməsi ilə bağ­lıdır, yanılmaq fikrin yana getməsi (səhv etmək) deməkdir. Ond...    Ətraflı

108

yanıltma

yanıltma sözünün izahı. yanıltma sözünün mənası

Bax: yanıltmaq....    Ətraflı

109

yanıltmac

yanıltmac sözünün izahı. yanıltmac sözünün mənası

Dil dolaşmadan tez-tez deyilməsi çətin olan söz birləşməsi əsasında qurulan cümlə, ifadə (xalq yaradıcılığının məzəli formalarından biri); məsələn,...    Ətraflı

110

yanıltmac

Eyni və ya oxşar sәslәnәn sözlәrin təkrarlandığı kiçikhəcmli nəzm və ya nəsr əsəri; məsələn: Abbas aşpaz aş asmış, asmışsa da, az asmış.  Yanıltmaclardan tələffüz və...    Ətraflı

111

yanıltmac

Uşaq folkloru janrlarından biri: eyni və ya oxşar sәslәnәn sözlәrin təkrarlandığı kiçikhəcmli nəzm və ya nəsr əsəri. □ Yanıltmacın əsas xüsusiyyəti ifrat alliterasiyadan istifadə yolu ilə mətnin tələffüzünü çətinləşdirməkdir; məs.: Ay ağquyruq qır...    Ətraflı

112

yanıltmaq

yanıltmaq sözünün izahı. yanıltmaq sözünün mənası

Çaşdırmaq, aldatmaq, qəsdən fikrini azdırmaq. □ Əqlin aldın, yarım, deyin Vaqifin; Yanıltdın əlifin, beyin Vaqifin. (M.P.Vaqif)....    Ətraflı

113

yanıma

yanıma sözünün izahı. yanıma sözünün mənası

Bax: yanımaq....    Ətraflı

114

yanımaq

yanımaq sözünün izahı. yanımaq sözünün mənası

Hədələmək. □ Bu tərəf o oğlanı yanıdı, düşmən oldular. (A.Divanbəyoğlu)....    Ətraflı

115

yanımaq

yanımaq sözünün mənşəyi, yanımaq sözünün etimologiyası

Hədələmək kəlməsinin sinonimidir, yanmaq sözü ilə kökdaşdır. Yanımaq (qisas almaq) elə “yandırmaqla” hədələmək deməkdir. Buna yaxın olan qınamaq sözü də var, qın (xəncər qını) sözündən düzəlmiş feildir, qədim mənası “darasal­maq” deməkdir. İndi başqa anlamda işlədilir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya...    Ətraflı

116

yanımax

Qorxutmaq, hədələmək. □ Atam səni yanıyırdı (Qazax); Niyə məni yanıyırsan, sənnən qorxan-eliyən yoxdur ha! (Gəncə)....    Ətraflı

117

yanımlıq

yanımlıq sözünün izahı. yanımlıq sözünün mənası

Can yandırma, canıyananlıq göstərmə, biri üçün əlləşib-çalışma. □ Düzü, Murtuzaya elədikləri yaxşılıqları görəndən sonra, Gülqədəmə hörmətim birə y...    Ətraflı

118

yanına çəkmək

yanına çəkmək frazeoloji birləşməsinin mənası. yanına çəkmək idiomunun izahı

öz tərəfinə çəkmək; himayədarlıq etmək....    Ətraflı

119

yanınca

yanınca sözünün izahı. yanınca sözünün mənası

1. Öz yanı ilə, yanında, özü ilə bərabər. □ Oğlunu yanınca aparmaq.
2. Biri ilə bərabər, yanaşı, bir yerdə, yanı ilə, yan-yana. □ Yanınca getmək. Y...    Ətraflı

120

yanıncı

yanıncı sözünün mənşəyi, yanıncı sözünün etimologiyası

İki mənası var:
1. Keçi qılından düzəldilmiş keşə.
2. Qolsuz üst paltarı. Söz yapışdırmaq kəlməsi ilə kökdaşdır: keçəni, tükü (qılı, yunu) yapışdırmaqla düzəldirlər, yanıncı da keçədən olur. Deməli, materialın (keçənin) adı ilə bu cür adlandırılıb. Belə hal çoxdur: kürk -“dəri” deməkdir, amma on...    Ətraflı