çox yormaq, zəiflətmək; ~ əziyyət vermək, əldən salmaq, əldən-ayaqdan salmaq, əldən-dildən salmaq, haldan salmaq, taqətdən salmaq, əhədini kəsmək,... Ətraflı
►Hədsiz yormaq, qəsdən incitmәk, çox əzab-әziyyәt vermәk. İfadə hərfi mənada onurğa sütununu qırmaqla bağlı yaranmışdır.
«Kәlәk» sözü insan bәdәnindә beyinlə onurğa sütununu birlәşdirәn hissәni b... Ətraflı
bax: üstü açılmaq.... Ətraflı
Zoologiya. Sürünənlər sinfinə aid olan, daşlıq və qayalıq yerlərdə yaşayan iri kərtənkələ növü. □ Kələz ilən, əqrəb ilən, mar ilən; Ağzınadək qəbri... Ətraflı
İri kərtənkələ növü. Müslümü yanında saxlayır beş il,
O murdar gözləri kələzdən yaşıl.
Olaydı bəhməzli bir qazan xaşıl,
Hörtdədib tökəydi dağara qarı.
(“Sayat bəy-Səyalı xanım”)... Ətraflı
1. Botanika. Dəyməmiş, yetişməmiş, kal qovun, yemiş. □ Bostançının sovqatı kəlik olar. (Atalar sözü).
2. Botanika. Qovunun, yemişin qabığı yaşımtıl... Ətraflı
Yetişməmiş qovun və ya qarpız. □ Uşaxlar bosdannan bir neçə kəlik gətirdilər (Bakı); Mına iki dənə kəlik verir (Cəlilabad).... Ətraflı
Azca iriləşmiş, hələ dəyməmiş yemişə bəzi dialektlərdə kəlik deyirlər. Sözün əsli farscadır və kalək şəklindədir. Kalək isə “kaltəhər” deməkdir (ka l“yetişməmiş” mənasını verir, -ək şəkilçisi isə kiçiltmə mənalı söz düzəldir. Məsələn, mixək sözü mıx və -ək hissələrindən ibarət olub “kiçik mıx”... Ətraflı
Dəyməmiş, yetişməmiş kal qovun // qovunun, yemişin qabığı yaşılımtıl, əti isə bərk olan növü.
Biçirlər yağıların başını ura yerinin kəliyi kimi. (“Mahru xanımın Çənlibelə gəlməyi”) (İ.A., B.A.)
*
Q... Ətraflı
“Təmizlə”, “qırxdır” anlamında işlədilir. Mənşəyi qaranlıqdır. Güman edirəm ki, keçəl sözü ilə qohumdur. Kəl sözünün “keçəl” mənası mövcud olub. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)... Ətraflı
Ərəbcədir, “müsahib, qohum, yaxın adam” deməkdir. Qadın adı kimi işlədilir. Kəlmə sözü ilə qohumdur. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)... Ətraflı