da

Axtarış nəticələri

421

daklar

Qədimdə, əsasən, Dunay çayı ilə Karpat dağları arasındakı ərazidə (indiki Rumıniya və Moldovada) məskunlaşmış Şimali Frakiya tayfaları qrupu.  D. (bəzi mənbələrdə onl...    Ətraflı

422

daktil

Antik poeziyada və rus şeirində vurğusu 1-ci hecaya düşməklə üçhecalı bölgüyə əsaslanan şeir ölçüsü.  D. ilə yazılmış şeirlərin hər misrasında 2-4 D. stopası olur; məs.: Тучки небесные, вечные странники (M.Y.Lermontov)....    Ətraflı

424

dal 1

dal sözünün izahı. dal sözünün mənası

1. Bədənin boyundan tutmuş omba sümüyünə qədər olan arxa hissəsi, kürək; heyvanların bədənlərinin yuxarı hissəsi, beli. □ Küçə ilə bir hambal, bir...    Ətraflı

dal 2

dal sözünün izahı. dal sözünün mənası

Ağacın ilk şaxəsi, böyük budağı; ümumiyyətlə, budaq. □ Təbiət bəzənərdi xələt geyib çiçəkdən; Dallar yarpaq açardı atlaz kimi ipəkdən. (M.Rahim)....    Ətraflı

dal 3

dal sözünün izahı. dal sözünün mənası

1. Ərəb əlifbasındakı “د” (“d”) hərfinin adı.
2. Sifət kimi məcazi mənada: həmin hərf kimi əyri, bükülü, bükülmüş (adətən klassiklərdə və aşıqların...    Ətraflı

425

dal 1

1. Ərəb əlifbasında işarəsi ilə yazılan hərfin adı.
2. Sifət kimi məcazi mənada: qocalmış, beli ə...    Ətraflı

dal 2

Qartal, qaraquş....    Ətraflı

426

dal 1

Ağacın şaxəsi, böyük budağı; ümumiyyətlə, budaq.  Bülbüləm, dala qonaram,
Zərgərəm, gümüş yonaram,
Ha bu dərdə mən yanaram,
Xoryat söz məni dağladı.
(“Abbas və Gülgəz”)
...    Ətraflı

dal 2

1. Ərəb əlifbasında d hərfinin adı.
2. Məcazi mənada: əyri, bükülü, bükülmüş.  Sən bir tərsa qızısan,
Əydin qəddin dal elədin.
Yıxdın könlümün evini,
Gör necə xəyal elədin.
...    Ətraflı

427

dal

Ağacın şaxəsi, böyük budağı; ümumiyyətlə, budaq. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)
Bülbül uçdu dalumuzdan,
Heç baş çəkməz halumuzdan,
Qırat getdi əlimizdən:
Yarəb, bir də gəlirmi ola?
...    Ətraflı

428

dal gərdən

Boyunun arxa tərəfi. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)
Bolu bəyim, səndən xəbər alım, de!
Mən dəlini tutan günlər necə oldu?
Qollarımı dal gərdənə çatanda,
Tutub suya atan günlər necə oldu?
(“Koroğlu i...    Ətraflı

429

dal qapıdan ötürmək

dal qapıdan ötürmək frazeoloji birləşməsinin mənası. dal qapıdan ötürmək idiomunun izahı

1. Gizlicə qaçırmaq, aradan çıxarmaq.
2. Bir şeyi gizlicə, əlaltından satmaq, oğurlamaq....    Ətraflı

430

dal-dala

dal-dala sözünün izahı. dal-dala sözünün mənası

Dallarını dallarına çevirərək....    Ətraflı

431

dal-qabaq

dal-qabaq sözünün izahı. dal-qabaq sözünün mənası

Dal tərəfi qabağa çevrilmiş halda, bir-birinin ardınca. □ Arxada isə, ...bir-biri ilə yanaşı yox, bir-birindən dal-qabaq, birinci və ikinci dağcığa...    Ətraflı

432

dal-qabaq vurmaq

dal-qabaq vurmaq frazeoloji birləşməsinin mənası. dal-qabaq vurmaq idiomunun izahı

dolaşıq danışmaq, nə dediyinin fərqində olmamaq....    Ətraflı

433

dala

Qamışın bir növü. □ Daladan zəmmil toxınır, həsir toxınır, bi də öy üssi bassırılır (Salyan)....    Ətraflı

434

dala atmaq

dala atmaq frazeoloji birləşməsinin mənası. dala atmaq idiomunun izahı

1. Geri qalmağa səbəb olmaq, gecikdirmək, ləngitmək.
2. Qənaət edib saxlamaq, yığmaq, gələcək üçün maddi ehtiyat toplamaq....    Ətraflı

435

dala durmaq

dala durmaq frazeoloji birləşməsinin mənası. dala durmaq idiomunun izahı

1. İştirak etməkdən boyun qaçırmaq, özünü kənara çəkmək, iştirak etməmək.
2. Sözünü geri götürmək; ~ geri vermək....    Ətraflı

436

dala düşmək

dala düşmək frazeoloji birləşməsinin mənası. dala düşmək idiomunun izahı

bax: geri düşmək....    Ətraflı

437

dala getmək

dala getmək frazeoloji birləşməsinin mənası. dala getmək idiomunun izahı

getdikcə zəifləmək, pisləşmək; ~ geri getmək....    Ətraflı

438

dalab

dalab sözünün izahı. dalab sözünün mənası

Dialekt. Dəvə, at və bəzi başqa heyvanlarda oyanan cinsi əlaqə həvəsi. □ Atların dalab vaxtı. Dalaba durmaq. Dalaba gəlmək....    Ətraflı

439

dalab

dalab sözünün mənşəyi, dalab sözünün etimologiyası

Heyvanlarda cinsi əlaqəni ümumi şəkildə höyürə gəlmək ifadəsi əks etdirir. Mənbələrdə höyur sözü erkək kimi açıqlanıb. Bununla belə, qoyun qoça gəlir, inək buğaya gəlir, camış kələ gəlir və s. Burada heyvanın erkəyinin adı ön plan­dadır. Amma it köpəyə gəlmir, at ayğıra gəlmir... İt (canavar, çaq...    Ətraflı

440

dalab

Ciftləşmə həvəsi, cəhdi (atlarda)....    Ətraflı