1. Övladı olan kişi; dədə. □ Doğma ata. Ögey ata. Bu uşaq lap atasına oxşayır. Ata olmayan, ata qədrini bilməz (Atalar sözü).
2. Məcazi mənada: bi... Ətraflı
Nəinki türk dillərində, hətta latın dilində, hetlərdə, elamlarda və s. işlədilmişdir. Amma türk dillərində daha geniş yayılmış və dədə, ata babası, əmi, böyük qardaş, erkək adam anlamlarını əks etdirmişdir. Noqay, tatar, başqırd dillərində indi də “kişi” (yəni erkək adam) mənasını bildirir. Çox m... Ətraflı
ata övladı olan valideyn, kişi, türk dillərində baba, əcdad; istiqamət verən, yol göstərən, mənəvi dayaq mənasındadır.... Ətraflı
tən yarı, bərabər, ədalətli.... Ətraflı
bax: yurdunda bayquşlar ulayır.... Ətraflı
Öz övladına münasibətdə kişi və qadın; valideyn. □ Ata-analar öz uşaqlarının tərbiyəsinə fikir verməlidirlər.... Ətraflı
Atası və anası olan. □ Ata-analı uşaq. Atanı-analı böyüsünlər.... Ətraflı
Atası və anası olmayan; yetim. □ Ata-anasız uşaqlar.... Ətraflı
Əcdad, ulu baba, nəslin ilk baniləri. □ Ata-baba yurdu. Ata-baba qaydası. Onun ata-babası kəndli olmuşdur.... Ətraflı
Ata ilə oğlu, ya qızı. □ Gəl ata-bala dərdləşək.... Ətraflı
mürəkkəb adların tərkibində işlənən Ata və Baba adlarının birləşməsindən əmələ gəlmiş şəxs adıdır.... Ətraflı
ATABALA azərb.
mürəkkəb adların tərkibində işlənən Ata və Bala adlarının birləşməsindən əmələ gəlmiş şəxs adıdır.... Ətraflı
Əvvəlcə gəncləri hərbi işə, igidliyə öyrədənlərə “sərkərdə (bəy) atası” (atabəy) deyiblər. Sonra bunlar özlərini xan, şah elan edib, xüsusi dövlət yaradıblar. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)... Ətraflı
1. Səlcuq sultanları vəliəhdlərinin tərbiyəçisi. Səlcuqilər dövründə meydana gəlmiş A. adını daşıyan ilk şəxs sultan Alp Arslanın vəziri Nizamülmülk olub. Alp Arslan... Ətraflı
mürəkkəb adların tərkibində işlənən Ata adı və arxaikləşmiş bay titulunun birləşməsindən əmələ gəlmiş şəxs adıdır.... Ətraflı
Bir atadan törəmiş, ata tərəfdən doğma olan. □ Atabir qardaş. Onlar atabir, ana ayrı bacıdırlar.... Ətraflı
mürəkkəb adların tərkibində işlənən Ata adı və əzizləmə mənasını yaradan can şəkilçisinin birləşməsindən əmələ gəlmiş şəxs adıdır.... Ətraflı
İrs olaraq atadan qalmış. □ Atadanqalma mülk.... Ətraflı
Rus dilindəki попечитель (опекун da bu sözdəndir) sözünün türk dillərindəki qarşılığı olub. Ata kökündən və farsca olan -dar şəkilçisindən əmələ gəlib. İndi biz попечитель sözünü olduğu kimi işlədirik, atadar sözünü diriltməyə ehtiyac var. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)... Ətraflı
