1. Orqanizmin damarlarında dövr edib, onun bütün hüceyrələrinin qidalanmasını və maddələr mübadiləsini təmin edən qırmızı maye.
2. Məcazi mənada: q... Ətraflı
“Od” anlamını verən göy kəlməsi ilə qohumdur. Qaynamaq, gün sözləri ilə qan kəlməsi eyni kökə malikdir, mənası “isti, hərarət” deməkdir. Gözümüzdən qanlı yaş axır cümləsindəki qanlı sözü məhz “isti, odlu” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)... Ətraflı
Qana tüşməx': sətəlcəm olmaq. □ Qoyun qana tüşüf gərək onnan qan alasan, o heyvan qultara.... Ətraflı
zülm, əzab çəkmək; bezmək, usanmaq; ~ boğaza yığılmaq, təngə gəlmək, zara gəlmək, cana doymaq.... Ətraflı
Buradakı qan sözünün кровьla əlaqəsi yoxdur. İfadə bütövlükdə “завливаться горючими слезами” mənasını verir. Deməli, qan kəlməsi “od, yanmaq” anlayışlarını əks etdirir, “yana-yana ağlamaq” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)... Ətraflı
qanaxmadan huşunu itirmək, halı pisləşmək.... Ətraflı
müharibə etmək, adamların qırılmasına səbəb olmaq.... Ətraflı
heç bir səbəb olmadan döyüşməyə, vuruşmağa, qan tökməyə bəhanə axtarmaq; ~ qana susamaq, qan-qan demək.... Ətraflı
çox böyük insan tələfatı hesabına, böyük qurbanlar verərək.... Ətraflı
son dərəcə qəzəblənmək; ~ özündən çıxmaq, cin atına minmək, hirsi başına (təpəsinə) vurmaq.... Ətraflı
qan tökmək istəyən, qan-qan deyən, davakar, fitnəkar, araqarışdıran; ölüm təhlükəsi yaradan.... Ətraflı
Qan-qan deyən, qan tökmək istəyən. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Giziroğlu naməni oxudu. Gözləri döndü qan çanağına. (“Mahru xanımın Çənlibelə gəlməyi”) (İ.A.,B.A.)... Ətraflı
qohumluq əlaqəsini büruzə vermək, xoş təsir bağışlamaq; ~ suyu şirin gəlmək.... Ətraflı
ədavət, kin-küdurət, düşmənçilik yaranmaq.... Ətraflı
böyük uğur qazanmaq, qeyri-adi nailiyyət əldə etmək, hamının diqqətini cəlb edən hərəkətlərə yol vermək.... Ətraflı
dava, müharibə ehtimalı olmaq, qarşıda ölümlə nəticələnə biləcək qanlı-qadalı hadisələrin olacağını duymaq.... Ətraflı
təbiətin oyanan vaxtı, yazın ilk dövrü.... Ətraflı
əzab-əziyyət vermək, incitmək, zülm etmək; ~ qan uddurmaq.... Ətraflı