basma

Axtarış nəticələri

1

basma 1

basma sözünün izahı. basma sözünün mənası

1. Üzərinə müxtəlif naxışlar, rəng və s. basılmış. □ Basma çit. Basma sətin. Basma kəlağayı.
2. İsim kimi: parça üzərində naxış. □ Qanovuz köynəyin...    Ətraflı

basma 2

basma sözünün izahı. basma sözünün mənası

1. Arxaizm. Çap edilmiş, mətbəə və ya basma üsulu ilə hazırlanmış; mətbu (əlyazma əksi). □ Basma kitab.
2. Basılmış, sıxılmış şey; kərpic şəklində...    Ətraflı

basma 3

basma sözünün izahı. basma sözünün mənası

Yazı qurulayan kağız, suçəkən kağız; yazını qurutmaq üçün üzərinə hopdurucu kağız parçası keçirilmiş alət; pres. □ Bəli, uzun sözün qısası, yazdım...    Ətraflı

basma 4

basma sözünün izahı. basma sözünün mənası

Bir-birinin içinə keçirməklə bağlanan....    Ətraflı

basma 5

basma sözünün izahı. basma sözünün mənası

Dialekt. Buxarı və ya ocaq bacasının kənarı....    Ətraflı

basma 6

basma sözünün izahı. basma sözünün mənası

Dialekt. Kömür hazırlamaq üçün yığılmış odun qalağı....    Ətraflı

basma 7

basma sözünün izahı. basma sözünün mənası

Dialekt. Balaca çay və arxlardan keçmək üçün suya tökülən şax budaq; şax və çırpıdan qayrılan körpü....    Ətraflı

basma 8

basma sözünün izahı. basma sözünün mənası

Saç boyamaq üçün rəng. □ O, başına həmişə basma qoyardı....    Ətraflı

basma 9

basma sözünün izahı. basma sözünün mənası

Tarix. Rusiyada monqol-tatar istilası dövründə üzərində tatar xanının şəkli olan möhür....    Ətraflı

2

basma 1

Qamışdan hörülən həyət qapısı....    Ətraflı

basma 2

Yalan, gop. □ Bejə yerə boğazını yırtma, hamı bilir ki, sözləriyin hamısı basmadı....    Ətraflı

basma 3

Kərmə (mal peyinindən hazırlanan yanacaq). □ Basmanın üsdünü süpür, gələx' kəsəx', Ay Səlvi (Çənbərək); Ay uşax, basmanı su töküf əyaxlıyın tovuxlar eşməsin (Xanlar); Basmanı quruduf quta...    Ətraflı

basma 4

Bir-birinin içinə keçməklə bağlanan düymə....    Ətraflı

basma 5

Kömür yandırmaq üçün yığılmış odun qalağı....    Ətraflı

basma 6

Çay və ya arxdan keçmək üçün şax – budaq və s. düzəldilən keçid körpü. □ Büyün sabaxdan əlləşdix', Şəmkirdən bir basma basa bilmədix' (Şəmkir); Basmadan o taya adda (Kürdəmir)....    Ətraflı

basma 7

1. Suvat (çaydan su götürmək üçün düzəldilən yer). □ Basmanın üssündə durub su götürüllər.
2. Çaydan su götürülən yerdə əl tutmaq üçün basdırılan uzun ağac. □ Su gəlib suatdan basmanı aparıb....    Ətraflı

basma 8

Yolayırıcı....    Ətraflı

basma 9

Ov yeri, ovlaq....    Ətraflı

basma 10

Buxarı və ya peç bacasının qapağı. □ Bizim buxarının basması yoxdu....    Ətraflı

basma 11

Otun arabadan aşmaması üçün onun üstünə qoyulub bağlanan uzun ağac....    Ətraflı

basma 12

Bir yaba ağzı qədər, bir dəstə <kol>. □ Bir basma tikan ver, çəpərin bu uçuğunu qayrax....    Ətraflı

3

basma qoymağ

Kömür hazırlamaq. □ Ollar meşiyə basma qoymağa getdilər (Şamaxı)....    Ətraflı

4

basmaçı 1

basmaçı sözünün izahı. basmaçı sözünün mənası

Basma işi ilə məşğul olan adam, qəlib basan adam....    Ətraflı

basmaçı 2

basmaçı sözünün izahı. basmaçı sözünün mənası

Tarix. Orta Asiyada basmaçılıqda iştirak etmiş adam. □ .. bütün basmaçı hissələrini dağıtdılar. (Ə.Sadiq)...    Ətraflı

5

basmaçı 1

Yalançı, gopçu. □ Basmaçının biridi, unun çox da sözünə baxma (Oğuz); Basmaçı özünnən basey, qozaley (Daşkəsən); Bax, Meytidən özünü gözdə, yaman basmaçıdı (Gəncə)....    Ətraflı

basmaçı 2

Kömüryandıran, kömürçü. □ Bir dəsdə basmaçı götürüb özdəriçün basma qoyməyə getdilər....    Ətraflı

6

basmaçılar

XX əsrin 20–30-cu illərində Mərkəzi Asiya respublikalarında sovet hakimiyyətinə qarşı silahlı milli müqavimət hərəkatının iştirakçıları.  B. adını onlara sovet mətbua...    Ətraflı

7

basmaçılar hərəkatı

Rusiyada 1917-ci il fevral inqilabından sonra formalaşmış və əsasını Mərkəzi Asiyanın yerli əhalisi təşkil edən hərbi-siyasi hərəkat.  Milli azadlıq xarakteri daşıyan...    Ətraflı

8

basmaçılıq

basmaçılıq sözünün izahı. basmaçılıq sözünün mənası

Tarix. 1917-26-cı illərdə Orta Asiyada sovet hakimiyyətinin devrilməsi uğrunda silahlı milli hərəkat. □ Basmaçılığın ideoloji əsası....    Ətraflı

9

basmadüymə

basmadüymə sözünün izahı. basmadüymə sözünün mənası

Bir-birinin içinə keçən iki metal hissədən ibarət düymə....    Ətraflı

10

basmalamaq

basmalamaq sözünün izahı. basmalamaq sözünün mənası

Bax: basmarlamaq....    Ətraflı

11

basmalığ

Arpa əkilən yer, sahə. □ Bı basmalığ biyil xam qalıp....    Ətraflı

12

basmanaxış

basmanaxış sözünün izahı. basmanaxış sözünün mənası

Üzərinə rənglənmiş xüsusi qəliblərin basılması ilə parçada naxış alınmasından ibarət qədim xalq sənəti növü; naxışvurma üsulu. □ Basmanaxış üsulu i...    Ətraflı

13

basmaq

basmaq sözünün izahı. basmaq sözünün mənası

1. Üstdən sıxmaq, təzyiq etmək, ağırlıq vermək; sıxışdırmaq, itələmək. □ Qar basıb, ağacın budağını yatırdı.
2. Tapdalamaq, ayaqlamaq, basdalamaq....    Ətraflı

14

basmaq 1

Qalib gəlmək, məğlub etmək. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)  Adımı neynirsən? Basmısan, kəs! (“Koroğlunun Dərbənd səfəri”)
*
Koroğlu dedi:
– İgid, bu dəfə bas...    Ətraflı

basmaq 2

Mayalamaq, mayalandırmaq (heyvanlar haqqında). (“Koroğlu” dastanının lüğəti)  Bir gün ilxıçılardan biri Mirzəyə xəbər gətirdi ki, Ceyhun çayından bir at çıxıb iki madyana basıb, sonra qayıdıb suya...    Ətraflı

15

basmaqafiyə

Başdansovma, səliqəsiz, tələsik. □ Muna bax, mən ölüm, bələ şalvar tikəllər? Basmaqafiyə eliyif atıf o yana....    Ətraflı

16

basmaqəlib

basmaqəlib sözünün izahı. basmaqəlib sözünün mənası

1. Heç bir fikir işlənilmədən, kor-koranə təqliddən ibarət olan; şablon.
2. Başdansovma, atüstü, tələsik görülmüş....    Ətraflı

17

basmaqənəfeyi

Bax: basmaqafiyə. □ Lap basmaqənəfeyi iş gördün....    Ətraflı

18

basmarlama

basmarlama sözünün izahı. basmarlama sözünün mənası

Bax: basmarlamaq....    Ətraflı

19

basmarlamaq

basmarlamaq sözünün izahı. basmarlamaq sözünün mənası

Birdən qaba surətdə basıb tutmaq, qamarlamaq, süpürləmək, tutmaq, sıxcalamaq. □ Pişik siçanı basmarladı....    Ətraflı

20

basmarlamaq

basmarlamaq sözünün mənşəyi, basmarlamaq sözünün etimologiyası

Basmaq (altına almaq) sözü ilə kökdaşdır. Bas-ma-ar-la-maq kimi olub, qamarlamaq qəlibi üzrə yaranıb. Ehtimal ki, buradakı -la şəkilçisi əslində -ala kimi olub. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)...    Ətraflı