1. Tarix. Keçmişdə İran və Əfqanıstanda padşahın, hökmdarın titulu, həmçinin bu titulu daşıyan şəxs. □ İmamlar, nəbilər, sultanlar, şahlar; Min il... Ətraflı
Atın dal ayaqları üstündə qalxıb durması. □ At şahə qalxdı.... Ətraflı
Yaxın və Orta Şərqin bəzi ölkələrində, eləcə də Hindistanda (Dehli sultanlığında) monarxın titulu. Bu titul ilk dəfə Sasanilər dövlətində (224–651) tətbiq edilib, İr... Ətraflı
fars. çah sözü əslində tituldur. Müasir Azərbaycan dilində bir neçə məna ifadə edir: 1. Keçmişdə İran və Əfqanıstanda padşahın, hökmdarın titulu, həmçinin bu titulu daşıyan şəxs; 2. Ən birinci, ən... Ətraflı
çox qoca, yaşı keçmiş, uzun ömür yaşamış adam haqqında yumorla işlədilən ifadə; ~ Nadiri taxtda görüb, Süleymanı qundaqda.... Ətraflı
Qәzəl və ya qәsidәnin әn dolğun, mənalı, poetik cәhətdәn mükәmmәl beyti. Ustad sənәtkarların, mәsәlәn, M.Füzulinin yaradıcılığında az qala hәr beyt Ş.B. etalonuna uyğun gәlir. Bәzәn Ş.B.-lər qәzәlin, yaxud qәsidәnin ümumi kontekstindən ayrılaraq... Ətraflı
həddindən artıq tənbəl, hərəkətsiz, ərincək.... Ətraflı
►Həddindən artıq tәnbәl, ərincək, bivec adamlar barəsində işlədilən ifadə. İfadә xalq arasında mәşhur olan bir rəvayətdən qaynaqlanmışdır.
Deyilir ki, bir vilayətin şahı ölkәdәki bütün tәnbәllәri... Ətraflı
Dəyirmanda üyüdülən taxıl üçün alınan haqq; dəyirman haqqı. □ Dəyirmanda dənim yox, şahad üstə başım yarılır. (Atalar sözü).... Ətraflı
Bax: şa:d. □ Dəyirmanın yə:si puta bir girvənkə şahad alırdı (Ağdam); Dəyirmanda şahad verirıx (Naxçıvan).... Ətraflı
Dəyirmanda üyüdülən taxıl üçün alınan haqq. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)
Qırat əldən getdi barı,
Canda qaldı intizarı.
Üyüd arpa, buğda, darı,
Al şahadın sən, Koroğlu!
(“Həmzənin Qıratı... Ətraflı
1. Şaha, şahlığa məxsus və ya şaha, hökmdara layiq. □ Şadlıq dəmi çatdı, durun; Şahanə bir məclis qurun. (A.Şaiq).
2. Məcazi mənada: çox nəfis, çox... Ətraflı
fars. çah sözündəndir. Şahanə (bax: ad – ŞAH) qadın adı şahlara, hökmdarlara layiq olan, şahlara məxsus, hökmdarlara aid mənalarını ifadə edir.... Ətraflı
