yal

Axtarış nəticələri

101

yalınqat

yalınqat sözünün mənşəyi, yalınqat sözünün etimologiyası

Astarı (altlığı) olmayan, təkqat deməkdir. Yalın sözü tək, lüt mənasında çox işlədilib və işlədilir. Görünür, yalnız, yalqız, yalquzaq sözləri ilə yalınqat (təhrif olunaraq yalınqat kimi də işlədilir) sözündəki yalın hissəsi eyni sözdən törəmişdir, tək mənasını əks etdirir. (Bəşir Əhmədov. Etimol...    Ətraflı

102

yalıntaq

yalıntaq sözünün mənşəyi, yalıntaq sözünün etimologiyası

Söz el arasında həm də yalınçaq, yalınsaq kimi işlədilir. Doğru variantı “yal-ın-sa-q” dır, yalınlığa meyil etməyi bildirir. (Dik-si-n-mək sözündəki -si şəkil­çi­si də meyil bildirir). Ayaqqabını corabsız geyməklə bağlı işlədilir. Yalın “lüt” de­məkdir. Güman edirəm ki, sözün əsli yalınqat (bəlkə...    Ətraflı

103

yalıntarax

Corabsız. □ Əhməd əyaqqabını yalıntarax geyib, hə­yətə çıxdı....    Ətraflı

104

yalıntəyx

Bax: yalıntarax. □ Qaloşu əyəğimə yalıntəyx aldım (Karvansaray)....    Ətraflı

105

yalkın

Bax: yalqın. □ Kirşəni yalkını sinsə, odun yükləmə ulmadım....    Ətraflı

106

yallama 1

yallama sözünün izahı. yallama sözünün mənası

Yalından tutaraq. □ Atı yallama minmək....    Ətraflı

yallama 2

yallama sözünün izahı. yallama sözünün mənası

Bax: yallamaq (1-ci mənaya)....    Ətraflı

107

yallamaq 1

yallamaq sözünün izahı. yallamaq sözünün mənası

Yüyənsiz atı yalından tutaraq sürmək....    Ətraflı

yallamaq 2

yallamaq sözünün izahı. yallamaq sözünün mənası

1. İtlərə yal (yem) vermək.
2. Vulqarizm. Məcazi mənada: rüşvət vermək....    Ətraflı

108

yallanma

yallanma sözünün izahı. yallanma sözünün mənası

Bax: yallanmaq....    Ətraflı

109

yallanmaq

yallanmaq sözünün izahı. yallanmaq sözünün mənası

1. İtlərə yal verilmək.
2. Vulqarizm. Məcazi mənada: rüşvət almaqla varlanmaq....    Ətraflı

110

yallı 1

yallı sözünün izahı. yallı sözünün mənası

Yalı olan. □ Hər dalğa bir kişnəyən bəyaz yallı at kimi; Bizim bu həyat kimi. (M.Müşfiq)....    Ətraflı

yallı 2

yallı sözünün izahı. yallı sözünün mənası

Musiqi. Bir-birinin əlindən tutaraq dəstə ilə oynanılan Azərbaycan xalq rəqsi. □ Yallı havası....    Ətraflı

yallı 3

yallı sözünün izahı. yallı sözünün mənası

Yal verməklə, yal yedirməklə. □ Çobanların, köpəklərin necədir, a Vəli, yallımı saxlayırsan onları? (N.Vəzirov)....    Ətraflı

111

yallı

yallı sözünün mənşəyi, yallı sözünün etimologiyası

Bu rəqs növü əl-ələ sözü ilə bağlıdır. Yallı oynayanlar əl-ələ tutur və birlikdə, sədaqət nümayiş etdirirlər. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)...    Ətraflı

112

yallı-yapallı

Ətli-canlı, kök. □ Kərimin bir yallı-yapallı arvadı var....    Ətraflı

113

yallıbaşı

yallıbaşı sözünün izahı. yallıbaşı sözünün mənası

Yallı oyununa başçılıq edən şəxs....    Ətraflı

114

yallıbaşılıq

yallıbaşılıq sözünün izahı. yallıbaşılıq sözünün mənası

Yallı oyununa başçılıq etmə. □ Yallıbaşılıqda da bu Dəlidağda heç bu qudurğanların tayları yoxdur. (S.Rəhimov)....    Ətraflı

115

yallıq

yallıq sözünün izahı. yallıq sözünün mənası

Yal üçün yararlı....    Ətraflı

116

yalman

yalman sözünün izahı. yalman sözünün mənası

Atın (və bəzi heyvanların) boynunun üst hissəsində bitən uzun tüklər. □ Koxa atın yalmanından tutub ləngərlə qalxdı. (S.Rəhimov)....    Ətraflı

117

yalman

yalman sözünün mənşəyi, yalman sözünün etimologiyası

Mənbələrdə qıl sözünün sinonimi kimi yal kəlməsi verilib: -man çoxluq bildirilir, yalman – atın və s. Yalında olan qıl çoxluğuna deyirlər. Yalmanmaq sözü də var və yalman ismi ilə əslən bağlılığı yoxdur. Yalmanmaq feili yanmaq (müqayisə et: yıldız, yalov...) sözü ilə qohumdur. (Bəşir Əhmədov. Eti...    Ətraflı

118

yalman

Atın yalı. □ Yalman atın boynundo.lur (Bərdə); Atın yalmanı örülör (Borçalı); Dayçam yalmanın qırxıfısanmı? (Hamamlı)....    Ətraflı

119

yalman

Atın (və bəzi heyvanların) boynunun üst hissəsində bitən uzun tüklər; yal. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)
Həsən xan çıxıb qoca Alı kişini yalmanına əl çatmayan, uzun yallı bir atın üstündə gördü, ba...    Ətraflı

120

yalmanıb-yaltaqlanmaq

yalmanıb-yaltaqlanmaq sözünün izahı. yalmanıb-yaltaqlanmaq sözünün mənası

Dialekt. Yaltaqlıq etmək. □ Məclisdəkilər yalmanıb-yaltaqlanıb eşşəyin tərifini göyə çıxarırlar....    Ətraflı