Əsli yayxala kimi olub. Yaq (yax) kəlməsi tərəf anlamını əks etdirib. Yaxala (yayxala) sözü ovlaxa qəlibi üzrə əmələ gəlib, mənası “suyu zərbə ilə yan tərəflərə, divarlara çırpmaq, vurmaq” deməkdir. Ehtimal ki, çalxa (çalxala) sözü ilə yaxala sözü eyni kökdən törəyib. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya... Ətraflı
Oğrunu cinayət başında yaxalayırlar. Bu söz yaxa kəlməsi ilə bağlıdır, “yaxasından tutmaq, yapışmaq” deməkdir. Qılçalamaq qəlibi üzrə əmələ gəlib. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)... Ətraflı
1. Yaxasından tutmaq, boğazından yapışmaq. □ Biz ayı vurulan yerə yetişər-yetişməz itlər ayını yaxaladı. (A.Şaiq).
2. Tutmaq, ələ keçirmək, həbs et... Ətraflı
Təmiz su ilə yumaq, hər tərəfinə su axıtmaq, suya çəkmək. □ Əllərini yaxalamaq. Boşqabları yaxalamaq.... Ətraflı
Ələ keçirilmək, tutulmaq, həbs edilmək, yaxası ələ keçmək. □ Cinayətkar yaxalandı.... Ətraflı
Təmiz su ilə yuyulmaq, suya çəkilmək. □ Qablar yaxalandı.... Ətraflı
1. Dalaşma, dava. □ Yaxalaşma başladı.
2. Bax: yaxalaşmaq.... Ətraflı
Bir-birinin yaxasından tutub dalaşmaq.... Ətraflı
Tutdurmaq, həbs etdirmək. □ Üsyançını yaxalatmaq.... Ətraflı
Yaxalama işi gördürmək. □ Qab-qaşığı yaxalatmaq.... Ətraflı
1. Geyimin, yaxanı, boğazı, döşü örtən hissəsi. □ Yaxalığının üstündən bağladığı qalstuk bütün döşünü örtəcək qədər enli idi. (M.S.Ordubadi).
2. Si... Ətraflı
Yaxalığı olan. □ Yaxalıqlı köynək.... Ətraflı
Yaxalığı olmayan. □ Yaxalıqsız köynək.... Ətraflı
Köynəyin döşünə tikilən əlavə parça. □ Kö:nə: <köynəyə> ya- xalıx salsan, kö:nəy mö:kəm olar.... Ətraflı
Yuyulmuş qabın bulanıq, çirkli suyu; qab suyu. □ Qab yaxantısı.... Ətraflı
Adətən “yalvarmaq” feili ilə birlikdə işlənərək, israrla yalvarmaq mənasını bildirir. □ Göygözlü oğlunu düşmən apardı; Qoca nə yalvardı, nə də yaxa... Ətraflı
Yalvarmaq. □ Gülməmməd Əhmədə çox yaxardı (Şamaxı); - Çox yaxardım, o da razılıx verdi (Füzuli).... Ətraflı
üzərində məsuliyyət qalmaq, cavabdeh olmaq, məsuliyyətdən qurtara bilməmək.... Ətraflı
