1. Qoca qadın, qoca arvad. □ Ayna qarının qolundan tutaraq yanına çəkdi. (Ə.Məmmədxanlı).
2. Arvad, zövcə. □ Qoca öz qarısı ilə kənddə yaşayırdı.
... Ətraflı
Dilimizdə “qocalmaq”, “köhnəlmək” mənasını verən qarımaq feili olub (indi az işlədilir). Qarı (qoca arvad) sözü də onun əsasında əmələ gəlib. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)... Ətraflı
Qatı, qəddar. Qarı düşmən bir də gəlib dost olmaz,
Əlin tutub yalvarasan yüz ha yüz.
(“Nəcəf və Pərzad”)... Ətraflı
Dastanlarda həm xeyri, həm şəri təmsil edən obraz. Qarıların cürbəcür adları var: qarı var, ipək, qarı var, köpək, qarı var, zol gəzən, qarı var, zol qırtan, qarı var, qanqal qopardan, qarı var,... Ətraflı
Qoca qadın, qoca arvad. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Qarı nədi, bu saat başı beş min sulu söyüş yağdıraram, mən qızdan da cavanam, gözələm.(Paris nüsxəsi, 4-cü məclis)... Ətraflı
1. Qatı, qəddar.
2. Köhnə. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Qarı düşmən, fənd-felini bilirəm,
Dəlilərim bu şəhərdə qalıbdı.
Saat yarım sizə möhlət verirəm,
Dəlilərim bu şəhərdə qalıbdı.
... Ətraflı
Qolun dirsəkdən yuxarı hissəsi; bazu. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Dəmirçioğlu qulun qollarının qarısını aldı əlinə, gözlərini də dikdi gözlərinə. (“Koroğlunun Bayazid səfəri”)... Ətraflı
Bax: qari. □ Doxdur qan götürəndə adamın qarısın boğur (Kürdəmir); Toyda iki qarı əti yedim (Ucar).... Ətraflı
►Yağışdan sonra səmada yaranan yeddi rəngli göyqurşağının (qövsi-qüzehin) xalq arasındakı adı. İfadə optik hadisə olan göyqurşağının yaranma səbəbinin yanlış qavranılması nəticəsində meydana gəlm... Ətraflı
Göyqurşağı. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Qarı nənə öz qurşağını uzadıb, göyün üzünə yeddi qələmlə yeddi zinət vururdu. (“Koroğlunun İstanbul səfəri”)... Ətraflı
Arxaizm. Zoologiya. Sərçədən azca böyük boz rəngli tarla quşu; torağay. □ Xuyu məlaikə, özü pərinaz; Cilvəsi qarıçqay, cıqqası şahbaz. (M.P.Vaqif).... Ətraflı
Dastanda müxtəlif yazılışda rast gəlinir. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) İzahlı lüğətdə torağay kimi izah olunur. Dastanda şahin, qırğı mənalarında rast gəlinir. Nüsxələrin birində qarışqa kimi i... Ətraflı
Qocalmaq, qoca halına düşmək.... Ətraflı
Qocalmış. □ Onun qarılaşmış bir nənəsi var.... Ətraflı
Qarğa kimi səs çıxarmaq, qar-qar etmək. □ Qarğa qarıldayıb başına qar gətirər, çaqqal ulayıb başına qal gətirər. (Atalar sözü).... Ətraflı
Hamısı birdən qarıldamaq, hərə öz yerindən qar-qar etmək, səs salmaq. □ Qarğalar qarıldaşıb yem axtarırlar.... Ətraflı
Qarıltı səsi çıxartdırmaq.... Ətraflı