Qabarmaq. □ İlanın quyruğunu basanda üsdümə elə qancıxdı ki, ətim çimildəşdi.... Ətraflı
Alınma sözdür, onun müqabilində ağsaduruq (əyiləni saxlayan) sözümüz olub. Ağsa –“əyilməyə meyil etmək’dir, duruq isə boyunduruq sözünün 2-ci hissəsindəki duruqla eynidir, durmaq (saxlamaq) feilindəndir. Sözün mənası “əyilməyə qoymamaq”dır (heybəni və s.). (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)... Ətraflı
1. Bərk vurulmaq, toxunmaq və ya sıxılmaq nəticəsində bədənin bir yerində dəri ilə ət arasında bərkiyib laxtalaşan qan. □ Uşağın qolları qançır idi... Ətraflı
Ət və dəri arasında bərkimiş, laxtalanmış qana belə deyirlər. Zərbədən, soyuqdan və s. əmələ gəlir. “Göyərmə” mənasında da işlədilir (синяки). Bəzən “sətəlcəm” anlamını da əks etdirir. Sözün kökü qandır. Bəs –çır nə şəkilçisidir? Sözün əsli qandur (qan durub, işləmir) formasında olub: qan bərki... Ətraflı
Yəhərin arxa tərəfində şey bağlamaq üçün olan qayış bağlar. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Meydanda açıb savaşı,
Düz eyləyib dağı, daşı,
Qançırğadan qanlı başı
Döyüşdə asdığın varmı?
... Ətraflı
Qançır olmaq. □ Bütün vücudunda göyərib qaralmayan, qançırlanmayan bir nöqtə olmadığı görülərdi. (Ə.Əbülhəsən).... Ətraflı
Sətəlcəm olmaq. □ Məhəmməd kişi soyuğdan qançurliyib (Dərbənd); Qiş güni suvuğda qalub qançurliyərsən! (Xaçmaz).... Ətraflı
Arxaizm. “Harada” sözünün qədimi forması. □ Hər qanda məskən eyləsə aşiq, əsirdir. (İ.Nəsimi).... Ətraflı
Qoca camış. □ Qanda dai <daha> xəyir vermiyədü, satacağam (Dərbənd).... Ətraflı
Qısaboylu. □ Mən qanda Əlinin naxırının arxasıncan kəndə çatdım.... Ətraflı
Harada. □ Qaşların qandadır, qanda? Kipriklərin durub sanda; Mən harada, saray handa?; Dinmə, gözəl xanım, dinmə!... Ətraflı
1. Keçmişdə ağır cinayət işləmiş məhbusların əl və ayaqlarına keçirilən dəmir halqalı zəncir. □ Ayaqlarında qandal olan məhbus güclə irəliləyirdi.... Ətraflı
Ərəb mənşəlidir, çox dillərdə işlədilir, hərfi mənası “düyün” deməkdir, “buxov” anlamında da işlədilir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)... Ətraflı
Keçmişdə ağır cinayət işləmiş məhbusların əl və ayaqlarına keçirilən dəmir halqalı zəncir. □ Qandalaq qoymayır gecələr yatam; Ümid etməyirəm mətləb... Ətraflı
Qandal. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Biçarə Eyvaz o zaman huşa gəldi ki, boynunda kündə, qolunda qandal, ayağında qandalaq qaranlıq zindandadı. (“Mərcan xanımın Çənlibelə gəlməyi”) (İ.A., B.A.)... Ətraflı