1. Bəzi qidalarda qıcqırma əmələ gətirən maddə. □ Xəmir mayası. Pendir mayası.
2. Rüşeym, döl. □ Mayası pisdir.
3. Məcazi mənada: əsas, əsil kök. □... Ətraflı
1. Dişi dəvə. □ Dəvə, maya, nər, köşək; Lökləyirlər dalbadal. (A.Səhhət).
2. Ana göyərçin. □ Mayanı uçurtmaq. Maya yumurta üstündə oturub.
3. Məcaz... Ətraflı
Farscadan (maya) alınma sözdür, pendir düzəltmək üçün istifadə olunur: südəmər buzov və ya quzu qursağından hazırlanır: qursağı içində su olan küpəyə salır, bal, buğda, yumurta əlavə edir, bir həftə ocağın yanında ( isti yerdə) saxlayır, nəticədə maya alırlar. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)... Ətraflı
Birinci a səsi uzun tələffüz olunur. Buqra (erkək) və arvana (dişi) dəvələrindən törəmiş ikihörgüclü dişi dəvə maya adlanır. Poeziyada gözəllik simvolu kimi verilir, ona görə həm də qadın adı kimi işlədilir. Aınma sözdür. Şəmkirli Aşıq Hüseyn yazırdı: Sərində bəzəyi, baxışı şaxlı, / Bir şahbaz g... Ətraflı
Dırnağın dibi. □ Dırnağımı tutanda qayçıynan mayasın da kəsmişəm, elə pis ağrıdır ki (Şamaxı).... Ətraflı
fars. maya sözü dilimizdə bir çox mənada (rüşeym, xəmirmaya, səbəb, sərmayə və s.) işlənir. Məcazi mənada maya sözü ağ, dolğun, gözəşirin (qadın) anlamındadır.... Ətraflı
1. Dişi dəvə.
2. Məcazi mənada: ağ, dolğun qadın haqqında. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)
Ər məhəbbətində ola mötəbər,
Kərgədan bədənli, ağ maya dilbər,
Mərd meydanda bir iyidə bərabər,
Doğduğu hünə... Ətraflı
Gəlir əldə etmək üçün qoyulan pul; sərmayə // ticarətə, alverə başlaya bilmək üçün əldə olan məbləğ. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Bala, mən gördüm ki, sən bir yeniyetmə yaxşı oğlansan, istədim s... Ətraflı
pul sərf etmək, sərmayə qoymaq; ~ pul tökmək.... Ətraflı
Ticarət və ya qumarda nə qazancı, nə də ziyanı olmadığını, mayanın olduğu kimi qaldığını bildirən söz. □ Mayabaş olmaq (qalmaq).... Ətraflı
Mayabaş olma, qazanc və ziyansız olma.... Ətraflı
ticarətdə qazanc əldə edə bilməmək, qoyduğu pulu çıxara bilməmək; ~ ziyana düşmək.... Ətraflı
1. Arxaizm. Gəmilərə yol göstərmək üçün siqnal işığı olan hündür qüllə. □ Kəsildi səs, daha yox bir səda, mayak da yanır. (A.Səhhət).
2. Məcazi mən... Ətraflı
1. Maya vurmaq. □ Südü mayalamaq.
2. Dölləndirmək.
3. Birinci süddən əmmək, yemək (yeni doğulmuş heyvanlar haqqında). □ Möhsün balanı mayalayıb Səb... Ətraflı
Bax: mayalandırmaq.... Ətraflı
1. Dölləndirmək. □ Qoyunu mayalandırmaq.
2. Yeni doğulmuş heyvanlara birinci süddən əmdirmək, yedirtmək. □ Quzuları mayalandırmaq.... Ətraflı
Təzə doğulmuş heyvanı ilk dəfə əmizdirmək. □ Mən buzoyu mayalandırmışam.... Ətraflı
Döllənmək (boğaz olmaq). □ Ana qoyunların nə vaxt və hansı qoyunla mayalandığı, ondan hansıquzu alındığı qeyd edilir.... Ətraflı
1. Maya vurulmuş, mayalanmış, maya salınmış, maya qatılmış. □ Mayalı pendir.
2. Ticarət və ya təsərrüfatla məşğul olmaq üçün mayası – pulu olan; üm... Ətraflı
Maya üçün yarayan, maya üçün olan. □ Mayalıq xəmir. Mayalıq qatıq.... Ətraflı
