il

Axtarış nəticələri

101

ildönümü

ildönümü sözünün izahı. ildönümü sözünün mənası

Hər hansı bir tarixi və b. hadisədən daha bir il keçdiyini göstərən gün. □ Şairin ölümünün ildönümünə həsr olunmuş gecə....    Ətraflı

103

ileit

Nazik bağırsaq iltihabı....    Ətraflı

104

ilekxan

Qaraxanilər sülaləsindən (927–1212) olan əyalət hakimlərinin titulu.  İ. “xan” titulundan bir rütbə aşağı sayılıb. Bəzi mülahizələrə görə, bu termin Mavəraünnəhri fət...    Ətraflı

105

iley

Qabaq. □ İleyində ölöm, a Qurvan....    Ətraflı

106

ileydə

İrəlidə. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)
Gəlin deyirəm nazlanır,
Qız deyirəm xoruzlanır,
Dalında qarpız gizlənir,
İleydə buzxanası var.
(“Həmzənin Qıratı aparmağı”) (“Aşıq Əsəd”)...    Ətraflı

107

ileyh

Ona, ona doğru, ona tərəf....    Ətraflı

108

ilə 1

ilə sözünün izahı. ilə sözünün mənası

1. Qoşulduğu sözlə bəzən (samitlə qurtaranda) bitişik, bəzən də (saitlə qurtaranda) ayrı yazılaraq vasitə mənasını bildirir. □ Çömçə ilə dəryanı qu...    Ətraflı

ilə 2

ilə sözünün izahı. ilə sözünün mənası

1. Qoşulduğu sözlə bəzən (samitlə qurtaranda) bitişik, bəzən də (saitlə qurtaranda) ayrı yazılaraq birgəlik bildirir. □ Ər ilə arvadın torpağı bir...    Ətraflı

109

ilə

ilə sözünün mənşəyi, ilə sözünün etimologiyası

Cığataylarda ilə sözü rus dilindəki “связанный” kəlməsinə uyğun mənada işlə­dilib. Yəqin ki, bu söz ilmək (ilişdirmək, bağlamaq) sözünün kökündəki il feili ilə bağ­lıdır. Demək feilindən deyə feili bağlaması əmələ gəldiyi kimi, il feilindən də il+ə feili bağlaması törəyib və müstəqil mənasını iti...    Ətraflı

110

iləl

Xəstəliklər, bəlalar, illətlər....    Ətraflı

111

ilələbəd

ilələbəd sözünün izahı. ilələbəd sözünün mənası

1. Həmişə, daima, nəhayətsiz, sonsuz olaraq.
2. Heç bir vaxt, bir daha, qətiyyən, əbədən. □ İlələbəd sizə ayaq basmaram....    Ətraflı

112

iləm

Bax: ilən. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)...    Ətraflı

113

ilən

ilən sözünün izahı. ilən sözünün mənası

Arxaizm. “İlə” sözünün qədimi forması. □ Bir şəm ki haqdan yana, heç bad ilən sönməz. (Atalar sözü)....    Ətraflı

114

iləri

iləri sözünün izahı. iləri sözünün mənası

Bax: irəli....    Ətraflı

115

ilətmək

Yetirmək, çatdırmaq. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)...    Ətraflı

116

iləx

…və başqa …və sair (“ila axər” ifadəsinin ixtisarı)....    Ətraflı

117

iləyü

Ön, qarşı. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)...    Ətraflı

118

ilfidə

Təndirə çörək yapmaq üçün işlədilən alət....    Ətraflı

119

ilfitə

Bax: ilfidə. □ İlfitiynən təndirə çörəx' yaperıx....    Ətraflı

120

ilga

Sıra, ardıcıllıq, növbə. □ Tütünü ilgeynan düz, yorulmazsan (Balakən); İlgeynan düzəltmağa isdi:rəm (Zaqatala)....    Ətraflı