Yumru toxumları olan birillik taxıl bitkisi və bu bitkinin dəni; darıdan bişirilmiş, hazırlanmış. □ Darı əkini. Darı çörəyi. Ac toyuq yuxusunda dar... Ətraflı
Tarla sözü ilə eyni kökə malikdir. Müxtəlif türk dillərində “просо”, “зерно”, “пщеница”, “посев”, “урожай” kimi bir çox mənalarda işlədilir. Etimonu dar (tar) sözüdür: tar+la,tar-ı (darı) sözləri də bunu sübut edir. ”Dən”, ”обработка “ mənaları aparıcı yer tutur. Darı çox əməksevən bitkidir v... Ətraflı
Birləpəlilər sinfinin qırtıclar fəsiləsinə aid birillik ot bitkisi cinsidir.
Asiya, Amerika, Afrika, Avropada D.-nın 500-ə qədər növü məlumdur. Yabanı halda D.-dan yem kimi istifadə edilir. Adi D.... Ətraflı
Rastlaşmaq, rast gəlmək. Ey pəhlivan, biz ikimiz də bir yerdən getsək, quşu tapa bilmərik...
Dağın dalında bir-birimizin qabağına çıxaq, quş ya sənə darıyar, ya da mənə. (“Abbas”)... Ətraflı
1. Acığı tutmaq, hirslənmək, hiddətlənmək, hövsələdən çıxmaq. □ Mehribanı boşadığı üçün olduqca darılmış, Zeynalın belə yersiz hərəkətindən dolayı... Ətraflı
dar sözündən daru (darı) feili əmələ gəlib. Həm də “qəzəblənmək” anlamını əks etdirib. Yum-şa-l-maq qəlibi üzrə darı-l-maq feili də yaranıb. -ıl növ şəkilçisidir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)... Ətraflı
1. Yırtmaq, dağıtmaq, cırmaqlamaq. □ Oğlunun quldurlar tərəfindən öldürüldüyünü güman edən arvad üz-gözünü darıdı. (Ə.Vəliyev).
2. Bir şeyin üzərin... Ətraflı
Dialekt. Arxasınca danışmaq, paxıllıq etmək. □ Yazığı darıyıb heç ediblər. Darımaqdan yorulmurlar.... Ətraflı
Dialekt. Yayılmaq, düşmək. □ Mala yaman xəstəlik darıyıb.... Ətraflı
Yoluxmaq (xəstəlik). □ Mala azar darıyıf.... Ətraflı
Bax: daramax1.... Ətraflı
Botanika. Daşlı yamaclarda bitən birillik xırda ot bitkisi.... Ətraflı
eşidib-bildiyinin hamısını danışmaq.... Ətraflı
1. Çox dar, ensiz. □ Darısqal yol.
2. Sahəsi çox kiçik olan. □ Darısqal otaq. Darısqal yer.
3. Məcazi mənada: əhatəsi geniş olmayan; məhdud, birtər... Ətraflı
Əsli darsınqal olub, tatar dilində bu kəlmə darsınırqa kimi işlədilir. -sın şəkilçisi müxtəlif formalarda işlədilir və meyil bildirir (gülümsünmək, qohumsunmaq...). Deməli, dar-sın sözü “azca dar olmaq” deməkdir, feildir, -qal şəkilçisi isə feildən sifət düzəldir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğ... Ətraflı
Bax: darısqallaşdırılmaq.... Ətraflı
Darısqal edilmək, darısqal hala salınmaq.... Ətraflı
Bax: darısqallaşdırmaq.... Ətraflı
