Parça və s.-nin üstünə dama şəklində naxışlar vurmaq; dama-dama etmək. □ Kəlağayını damalamaq. Baş şalını damalamaq.... Ətraflı
Üzərinə damalar şəklində naxış vurulmaq; dama-dama edilmək.... Ətraflı
Üzərində damalar olan, üzərinə dama şəkli çəkilmiş; dama-dama. □ Damalı dəftər.... Ətraflı
Ətək. Qış gedibən, yaz ayları gələndə
Dağlar damanından qar istər könül.
Hüri, Pəri, mələkləri görəndə
Xəstəyəm, onlardan nar istər könül!
(“Qurbani. Diri versiyası”)
... Ətraflı
Ətək. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)
Çənlibel dediyin dağlar damanı,
Müxənnətlər gəlsə çəkər amanı,
Başında nişanə aldım almanı,
Qorxutmadı hədəf, nişana səni.
(“Koroğlunun... Ətraflı
Ümidsiz, çarəsiz, naçar. İrvahım deyərlər mənim adıma,
Damanda qalmışam, yetiş dadıma.
(“İrvahım”)... Ətraflı
1. Ağız boşluğunun üst tərəfi.
2. Ağız mənasında. □ Usta papirosu damağına salıb başladı işini. (C.Məmmədquluzadə).
3. Baytarlıq. At və eşşəkdə dam... Ətraflı
Kef, əhval, həvəs. □ Damağı yoxdur.... Ətraflı
Ərəbcədir, bizdə qanraq sözü olub. “Kef” (damağım çağdır!), “beyin” anlamlarında işlədilən söz olub. İndi məna dəyişib, rus dilindəki “неба” mənasında başa düşülür. Mənbələrdə bunun mənası “boru” kimi açıqlanıb. Fars dilində də var, onlarda “bitkinin kökü” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya... Ətraflı
Kef, əhval, həvəs. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)
Məclis qurduram həmişə,
Işrətim, damağım ola!..
Əmliklər çəkdirəm şişə,
Bir ağır yığnağım ola!..
(“Qulun qaçmağı”)
... Ətraflı
Damaq olmaq: gözü qalmaq, tamarzı qalmaq. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)
İsabalı dedi:
Arpanı götürmə, at damağ olar. (“Koroğluynan Bolu bəy”) (İ.A.,B.A.)... Ətraflı
Nəşəsini pozmaq, arzusunu ürəyində qoymaq.... Ətraflı
istəyinin gerçəkləşməsinə imkan verməmək; ~ arzusunu ürəyində qoymaq, tamarzı qoymaq, damaq qoymaq.... Ətraflı
arzusuna çatmamaq, bir şeydə gözü qalmaq; daim aldadılaraq gözləmək; ~ tamarzı qalmaq.... Ətraflı
bax: damaq etmək.... Ətraflı
Dilçilik. Damaq arxasında tələffüz edilən. □ Damaqarxası səs.... Ətraflı
Kef çəkmək, keflənmək, nəşələnmək. □ İrandan gedənlər ...damaqlanmaq üçün bu restoranda bir yerə yığılmışdı. (M.S.Ordubadi).... Ətraflı