Bu sözün əlcik, əltək, əllik, əldivan formaları da var. Sözün əsli əl- sə mək (əl üçün olan) kimi olub. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)... Ətraflı
haqq-hesab çürütmək üçün addım atmaq, duelə çağırmaq.... Ətraflı
►Münasibətləri aydınlaşdırmaq istəmək, mübahisəyə təhrik etmək, haqq-hesabı çürütməyə çağırmaq. İfadə XIX əsrdə Rusiyada yayılmış adətlə bağlı meydana çıxmışdır.
Əsrin ortalarında aralarında ixti... Ətraflı
Parçadan, yundan, iplikdən əlcək toxuyan usta.... Ətraflı
Bax: əlcəktikən.... Ətraflı
Bax: əlcək1. □ Kərəntinin əlcəyi qırılıf, gərəx' təzəsin düzəldim (Basarkeçər); Kərəntinin əlcəyi boz söyütdən yaxşı olar (Çənbərək); Əlcəx' qapıda olar tutmağa (Naxçıvan); Xış əlcəx'... Ətraflı
Bir dəstə biçilmiş taxıl; bir əl tutumu taxıl. □ Bir bafa üç əlcəx' olur (Zəngilan); Üç əlcəx' qoyurux bir-birinin üsdünə bir bafa olur (Füzuli).... Ətraflı
Taxıl biçərkən oraqla əli kəsməmək üçün sol əlin barmaqlarına taxılan taxta barmaqlıq.... Ətraflı
Əl boyda daranmış yun. □ Qavaxcan əlcəx' eli:llər, əlcəyi əyririx', yumşaxlıyırıx, onu bux'dəririx', axırda dizimizdə kələf eli:rix' (Ağdam); Əyriləsi yunum vardı, əlcəx... Ətraflı
Bax: əlcək.... Ətraflı
Lopa-lopa qar yağmaq. □ Gejə əlcəx'liyir, sava:catan bir metr qar yağır.... Ətraflı
Yunu darayıb əlçim düzəltmək. □ Yunu əlcəx'lədim, qutardım.... Ətraflı
1. Hündür olmayan, alçaq. □ Əlçatan divar. Əlçatan rəf.
2. Uzaq olmayan, yaxın. □ Əlçatan yer.
3. Əldə edilə bilən, ələ düşə bilən, münasib.... Ətraflı
1. Hündür, uca, yüksək. □ Əlçatmaz minarə. Əlçatmaz hasar.
2. Məcazi mənada: yetişmək, nail olmaq, əldə etmək mümkün olmayan. □ Əlçatmaz arzular.
... Ətraflı
Əlçatmaz şeyin halı, vəziyyəti; uzaqlıq, yaxud yüksəklik, hündürlük.... Ətraflı
Numerativ söz kimi: Bir dəfədə əldə tutulub cəhrədə ip halına gətirilə bilən qədər (yun). □ O arvad gündə yüz əlçim yun əyirir.... Ətraflı
Cəhrədə ip əyirərkən əldə tutulan yun dəstəsinə əlçim deyilir. Buradakı -çim “tutam”, “dəstə” mənasını verən müstəqil sözdür (şəkilçi deyil). Həmin kəlmə otun kökü ilə torpağın birləşməsindən ibarət dəstə mənasında da işlədilir (şırımın dəhnəsinə çim qoyurlar). Çimdik sözü də buradandır. “İki bar... Ətraflı
Əl boyda təmiz daranmış yun. □ Bir əlçim yun qırx-əlli qram gələr (Ucar); Əlçim düzəldir yığır üst-üsdə, so:ra bir-bir əyrir (Oğuz); Əlçim əl boyda yuna di:lir (Salyan).... Ətraflı
Ovuc. □ Mə: bi əlçim duz versənə.... Ətraflı