1. Şəxsinə, özünə aid olan, xas olan, mənsub olan; şəxsi. □ Adamın öz yavan çörəyi, özgənin plovundan yaxşıdır. (Atalar sözü).
2. Şəxsən, müstəqil... Ətraflı
Uyğur dilində özmək feili “быть собственным; обособлять, разделять” mənalarında indi də işlədilir. Özmək, özgə və öz (əvəzlik) eyni kökə malik deyil, öz əvəzliyi tarixən “mən” anlamında işlədilmiş az sözünün dəyişmiş formasıdır. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)... Ətraflı
mənimsəmək, götürmək, özünə aid etmək; ~ özünə çıxmaq.... Ətraflı
öz günahını başqasının üzərinə atmaq.... Ətraflı
işin çoxluğundan, yaxud başqa bir səbəbdən nə edəcəyini bilməmək; ~ başı şişmək, özünü itirmək.... Ətraflı
bax: öz adını başqasından soruşmaq.... Ətraflı
bir işi öz istədiyi kimi qiymətləndirmək, obyektiv olmamaq, öz mənafeyini üstün tutmaq, öz fikrini əsas saymaq.... Ətraflı
►Bir şeyə öz baxış bucağından yanaşmaq, nəyi isə öz qabiliyyәti, öz səviyyəsi və öz zövqünә uyğun qiymәtlәndirmәk. İfadə qədim insanların uzunluq ölçüləri ilə bağlı təsəvvürlərindən qaynaqlanır.
... Ətraflı
öz bildiyini demək, inadını yeritmək, davam etdirmək.... Ətraflı
pis də olsa, öz iş və hərəkətini, məhsulunu tərifləmək.... Ətraflı
uydurmaq, olmayan şeyi danışmaq; ~ havadan götürmək, özündən toxumaq.... Ətraflı
öhdəsinə düşən vəzifəni icra etmək.... Ətraflı
►Öz qüsurlarının, yanlış hәrәkәtlәrinin acı nәticәlәrini dadan adamlar haqqında vә ya onların dilindәn işlәdilən ifadə. İfadә Fikrәt Әmirovun «Sevil» operasında Balaşın dilindәn yayılmışdır.
Böyü... Ətraflı
sərbəst, müstəqil, kənar təsir olmadan.... Ətraflı
gözlədiyi kömək gələnə qədər işini görüb qurtarmaq.... Ətraflı
təsir etmək, öz yaşayış tərzinə uyğunlaşdırmaq.... Ətraflı
tədricən təsir göstərmək, təsirinə salmaq.... Ətraflı
istədiyi kimi hərəkət etməyə imkan vermək.... Ətraflı
öz nəsil-nəcabətinə, kökünə oxşamaq.... Ətraflı
son dәrәcә qorxaq, ürkək olmaq, hər şeydən şübhələnmək, tez vahimələnmək, hədsiz ehtiyatlı olmaq; ~ suyu üfürə-üfürə içmək.... Ətraflı
