Çox böyük, ən böyük, böyük. □ Yenilməz bir xalqıq, əcdadı ulu; Qoruyur sinəmiz vətən mülkünü. (Ə.Cəmil).... Ətraflı
V.V.Velyaminov-Zernov yazır ki, “возвышаться” mənasını verən ul feili mövcud olub.-u şəkilçisi ul feilindən ulu sifətini əmələ gətirib. Ehtimal etmək olar ki, ərəb mənşəli hesab etdiyimiz ali sözü də buradandır. Ala qapı birləşməsindəki ala kəlməsinin də mənası böyük deməkdir (yəni ulu sözü ilə q... Ətraflı
Böyük, çox böyük, ən böyük. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Atalar deyiblər ki, ulu sözünə baxmayan ulaya-ulaya qalar. (“Koroğlunun Ərzurum səfəri”)... Ətraflı
Baramaqurdunun son yuxusu. □ Bizim qurd uludan durmadı, hamıjığı qırıldı (Bərdə); Uludan so:ra xirix' başdıyır (Zəngilan); Kərimin qurdu ulunu yatıb durub (Cəbrayıl); Uludan durutdu qurdumuz,... Ətraflı
IX–XI əsrlərdə Azərbaycanda “asılı kəndli” kateqoriyası. U. hələ ərəb işğalları dövründə yaranıb. Ağır vergi siyasəti və dövlət məmurlarının özbaşınalığı nəticəsində... Ətraflı
Böyüklük, əzəmətlilik, yüksəklik. □ Ululuq istərkən qulluq eylə; Ayaq bir-bir basarlar nərdibanə. (Ş.İ.Xətayi).... Ətraflı
Bax: ulım. □ Hova qərələn kimi Norrıx şamının ulumunnan keçeyəm (Meğri).... Ətraflı
1. Çayın dərin yeri.
2. Burulğan. □ Çimməyə şama tək gedməginən, uluma düşərsən, axarsan.... Ətraflı
Ulu, böyük. Dialektlərdə nov, navalça mənasında da işlənir.
Bu sular uluq-uluq,
Qızlar dolduru tuluq,
Bilərziyin tapana
Nə verirsən muştuluq?
(“Arzı-Qənbər”)... Ətraflı
Arxaizm. El, oba, yurd, kənd. □ Vətənimdən, ulusumdan yad oldum; Yada salmaz qohum, qardaş, el məni. (“Koroğlu”).... Ətraflı
Ehtimal etmək olar ki, ulus və el sözləri kökdaşdır. Bunların məna və forma yaxınlığı aydınca hiss olunur. Fərq ondan ibarətdir ki, ulus tarixən daha çox “kənd” mənasında işlədilib, el isə “tayfa” mənasında. İndi məna bir qədər dəyişib (eloğlu dedikdə rayon və s. nəzərdə tutulur). (Bəşir Əhmədov.... Ətraflı
1. XIII əsrin əvvəlində monqol dövlətinin formalaşması dövründə noyonlara tabe olan və onların hakimlik etdikləri torpaqlarda köçəri həyat tərzi sürən ailə qrupları.
2... Ətraflı
