birisinin öləndən sonra hədsiz təriflənməsinə istehzalı münasibət bildirən ifadə.... Ətraflı
1. Bədənin bütün üzvlərinin sağlam, saz olması, düzgün, normal işləməsi, salamatlıq, səhhət. □ Sağlığa ziyan verən şeylərdən qaçmalı.
2. Məclisdə... Ətraflı
Südü olan, süd verən, sağılan. □ Sağmal inək.... Ətraflı
Mənbələrdə həm də sağlıq (sağımlıq) kimi təsadüf olunur. bəzi dialektlərdə sağmal sözü sağmalı kimi işlədilir. Bir neçə mülahizə söyləmək olar:
1. Söz sağılan mal birləşməsi zəminində yaranıb, sonra sağmal formasına düşüb.
2. Söz “sağmalı” demək olub; sağ feildir, sağma isimdir (dolma qəlibi üzr... Ətraflı
uzun müddət biri üçün gəlir yeri, qazanc mənbəyi olan pullu adam haqqında işlədilən ifadə.... Ətraflı
1. Südverən heyvanların yelinindən südü süzüb çıxarmaq. □ Camışı sağmaq.
2. Məcazi mənada: birinin pulunu, malını tədricən əlindən almaq, birindən... Ətraflı
Dilimizdəki sığamaq feili rusca “проводить рукой” kimi açıqlanır. Heyvanı sağanda da əl ilə əmcəklərini sığayırlar. Deməli, sağmaq və sığamaq kökdaş sözlərdir. M.Kaşğarinin “Lüğət”ində bal sağmaq birləşməsi var. Bu da balı sığayıb çıxarmaqla əlaqədardır. Mənbələrdə sağmaq sözü rus dilinə “вынуть”... Ətraflı
1. Heyvanın beli ilə quyruğu arasındakı dolğun və yuvarlaq tərəf. □ Atın sağrısı.
2. İnsan bədəninin beldən aşağı oturaq hissəsi.... Ətraflı
“Почва земли” ifadəsini tərcümə edənlər çətinlik çəkirlər. Türk dillərində buna yer sağrısı deyilib. Sağrı ən çox “dəri” mənasında işlədilir, amma burada yerin üz qatı, bitkini qidalandıran hissə nəzərdə tutulur. Sağrı sözü rus dilinə круп kimi tərcümə olunur, heyvanın quyruq tərəfdəki sağ və sol... Ətraflı
Heyvanın beli ilə quyruğu arasındakı dolğun və yuvarlaq tərəf; yanbız, omba, yan. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)
Paşa, sənə nişan verim Qıratı,
Əbrişim ipəkdən yalı gərəkdi.
Bir mina boyunlu, uca sa... Ətraflı
Qarğalar fəsiləsindən, ağ-qara tüklü, xarakter səs çıxaran quş;qəcələ. □ İndi tez-tez sağsağan, qarğa, tək-tək, ikibir, üçbir uçuşan göyərçinlərə r... Ətraflı
Bir forması da mənbələrdə sağızyeyən kimi yazılıb (sağsağana “çəyirtkəşquşu” da deyiblər). Deməli, quşun adı saqqızla bağlıdır, “saqqız yeyən” deməkdir. Saqqız isə xüsusi ağacdan sızan qətrandır. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)... Ətraflı