1. Oymaq. □ Horanı su oğufdu (Qax).
2. Ovmaq. □ Belimi gərək oğaydınğ (Zaqatala).... Ətraflı
Uğurlamaq, yollamaq. Şapuru can ilə oğradım cəngə,
Məğlub eləyibən gətirdim təngə.
(“Sam şahzadə”)... Ətraflı
Görüşmək, rastlaşmaq mənasında oğra feili olub. Uğramaq, oğru, oğraş sözləri də onunla kökdaşdır (ilkin kök oğ feilidir). Oğraş “oğurluq yolu ilə görüşməkdir”. Oğraş sözü mənbələrdə oğraq kimi də qeydə alınıb, amma oğurluq yolu ilə görüşənlərin hamısı oğraş adlanmır. Burada aradüzəltmə mənası ü... Ətraflı
Alçaq mənasında təhqiramiz söz kimi işlənir. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)
Koroğlu çəkməz haşalar,
Çətindi qollar boşalar,
Yerişir oğraş paşalar,
Çağır gəlsin xan Eyvazı!
(“Koroğlunun... Ətraflı
1. Oğurluq edən adam, oğurluqla məşğul olan adam. □ İşini möhkəm tut, qonşunu oğru tutma. (Atalar sözü).
2. Gizlicə, başqalarına sezdirmədən, başqa... Ətraflı
Oğ feili mövcud olub, ad-feil omonimi kimi işlədilib: красть (feil), тайный (ad). Oğru sözün feil korrelyatından yaranıb. Güman edirəm ki, oğraş kəlməsi də тайный mənalı sözlə bağlıdır (xəlvət iş görən..) Oğru və əyri sözləri arasında qohumluq vardır. Oynaş isə oymaq feili ilə bağlıdır (oy- “бы... Ətraflı
Oğrular, oğurluqla məşğul olan adamlar, əli düz olmayan adamlar; cinayətkarlar. □ Çoxdan bəri əlinə oğru-əyri keçməyən milis müvəkkilinin gözləri p... Ətraflı
Oğurluqla, quldurluqla məşğul olan adamlar. □ Leylək oğru-quldurun əzizi, iki gözü idi. (S.Rəhimov).... Ətraflı
Oğru dəstəsinin başçısı, oğrulara başçılıq edən adam. □ ...bəli, Tehran həbsxanasından qaçmış oğrubaşı Səftərsən. (S.S.Axundov).... Ətraflı
Gizlicə, başqalarına sezdirmədən, başqalarına bildirmədən. □ Ovçu görmüş maral kimi səksənib; Oğrun baxa-baxa bu yanə gəlsin! (Q.Zakir).... Ətraflı
Oğ sözü qədim feillərdən olub, “xəlvəti görüşmək” mənasında işlədilib. Oğru həmin feildən əmələ gəlmiş addır (əvvəl sifət olub, sonra isimləşib), “xəlvət iş görən” deməkdir, əyri sözü ilə qohumdur. Bu söz zərf düzəldən -un şəkilçisi vasitəsilə oğru kəlməsindən əmələ gəlib (müq.et: üst və üst-ün..... Ətraflı
bax: dəlinin yadına daş salmaq.... Ətraflı
1. Kişi cinsindən olan övlad. □ Onun oğlu olub. İki qızı, bir oğlu var.
2. Yaşlı adamın gənc oğlana nəvazişlə müraciəti. □ Oğul, siz şəhər adamısın... Ətraflı
İndi bu söz oğlan uşağı ilə bağlı işlədilir, amma qabaqlar qıza da oğul deyiblər (indi də qalmaqdadır). Söz doğul feili zəminində əmələ gəlib, oğlaq da buradandır (qabaqlar quzuya da oğlaq deyilib). Yakutiyada (saxa dilində) oğo “uşaq” deməkdir, oğolon “родить” kimi tərcümə edilib. Bu, bir daha... Ətraflı
►Qadın üçün ailə üzvlərinin, xüsusilə dörd vacib kişinin (ata, qardaş, ər, oğul) əhəmiyyətini göstərmək üçün işlədilən ifadə. İfadә «tarixin atası» Herodotun təsvir etdiyi bir hadisә ilә әlaqәdar... Ətraflı
