1. Yer kürəsi, üzərində sakin olduğumuz planet. □ Yer kürəsinin əhalisi.
2. Şar, yuvarlaq şey. □ Küçələrdə sıra ilə yerə basdırılmış çuqun dirəklər... Ətraflı
1. Dəmiri qızdırmaq üçün körüklə odu közərdilən dəmirçi ocağı. □ Dəmiri kürədən dəmir çıxardar. (Atalar sözü).
2. Palçıqdan, gildən və ya dəmirdən... Ətraflı
1. Qulaqları uzun (qoyun haqqında). □ Qoyun var kərə gəzər; Qoyun var kürə gəzər; Gedər, dağları gəzər; Gələr, evləri bəzər. (Sayaçı sözü).
2. Sifə... Ətraflı
Dəmirçi kürəsi, çörək bişirmək üçün olan kürə birləşmələrindəki kürə sözünü fars mənşəli hesab edirlər. Məncə, od, ocaq mənasını verən köy, kömür sözləri ilə qohumdur və türk sözüdür. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)... Ətraflı
Metal qızdırmaq və əritmək, keramika məmulatını bişirmək üçün soba. E.ə. təqribən III minillikdən məlum olan K.-lər arxeoloji qazıntılar zamanı Azərbaycanda (Mingəçe... Ətraflı
1. Mədən ocağı, dəmirçi kürəsi.
2. Xörək bişirmək üçün dəmirdən və ya palçıqdan qayrılmış kiçik... Ətraflı
Vilayət, ölkə.... Ətraflı
Şar, top.... Ətraflı
Manqal.... Ətraflı
1. Qulaqlı (Cəbrayıl, Füzuli, Kürdəmir). □ Qara kürə şişəyimiz dünən qoçə:lifdi (Cəbrayıl); O sarı kürə qoynu sa: verrəm (Kürdəmir).
2. Bax: kərə (Ağbaba, Qax, Oğuz). □ Kürə qoyunun qulağı lap bala... Ətraflı
Kiçik xiyar. □ Ə:, get bir-iki kürə gəti.... Ətraflı
Ləpəsi çətin çıxan qoz. □ Bıranın qozi kürə olır.... Ətraflı
Quzey yerlərdə bitən çiyələk.... Ətraflı
1. Balaca kürə, kiçik kürə; dairəcik. □ İki dozanqurdu mal təzəyini yumurlayıb aparırdı. Onlar başıaşağı durub, dal ayaqları ilə kürəciyi dığırlayı... Ətraflı
Kürəyə xidmət edən adam; ocaqçı yaxud kürədə kərpic, qab və s. bişirməklə məşğul olan adam.... Ətraflı
Kürəçinin işi, peşəsi; ocaqçılıq. □ Kürəçilik eləmək.... Ətraflı
1. Fiziologiya. Bədənin arxa hissəsinin yuxarısında olan üçkünc şəkilli yastı sümüklərdən hər biri. □ ..Güllə arxasından, kürəkləri arasından dəyib... Ətraflı
1. Torpaq və s. atmaq üçün ağacdan qayrılmış uzundəstəkli alət. □ İstəyirsən bal çörək - al əlinə bel, kürək. (Atalar sözü).
2. Qayığı sürmək üçün... Ətraflı
İki mənası var:
1. Orqanizmdə üçbucağı xatırladan sümük.
2. Ağacdan hazırlanmış bel. Kürək ismi ilə kürəmək feili eyni kökə malikdir. Sümük və bel mənasında işlədilən kürək sözü tarixən eyni olub və bel (lopatka) sümüyə oxşadığı üçün kürək adlandırılıb. Kürək və kürümək düzəltmə sözlərdir. Kür... Ətraflı
bax: arxa çevirmək.... Ətraflı
bir-birinə arxalanmaq, əlbir olmaq, köməkləşmək; ~ arxa-arxaya vermək, çiyin-çiyinə vermək.... Ətraflı
Zoologiya. Suda üzmək üçün ayaqları kürək şəklində olan məməli heyvanlar dəstəsi. □ Balinalar kürəkayaqlılara nisbətən su ilə daha çox əlaqədardır.... Ətraflı
Balaca kürək, kiçik kürək. □ Kürəkciklə işləmək.... Ətraflı
Qayıqda avar çəkməklə məşğul olan adam.... Ətraflı
Qızın ərinin, qızın ata və anasına olan qohumluq münasibəti; yeznə. □ Kürəkən imam kimi gələr, sonra yezidə dönər. (Atalar sözü).... Ətraflı
Quda kəlməsi ilə kökdaşdır (göy kimi də işlədilir). “Kəbin əsasında qohum olan oğlan (qızın əri)” deməkdir. Göy, kürəkən, quda, qayın, qadın (qazın) kökdaş sözlərdir, sonra mənaları dəyişib. Hamısı kəbin (daha doğrusu,quda) anlayışı ilə bağlıdır. Qaqauz dilində kürəkən yerinə qüvəə, baldız əvəz... Ətraflı
Kürəkənin öz arvadının ata-anasına olan qohumluq vəziyyəti.... Ətraflı
