Günün doğmasına azca qalmış havanın işıqlanması, sabah açılarkən günəşin üfüqdə ilk ağarması. □ Dan işığı. Axşamın sirrini dan bilər. (Atalar sözü).... Ətraflı
İdman. Şərq əlbəyaxa idman növündə idmançının dərəcəsini bildirən ad. □ O, 10-cu dan qara kəmər sahibidir.... Ətraflı
Dan atmax: Novruz bayramı qabağı son çərşənbə axşamında səhərə qədər yatmamaq, oyaq qalıb şənlik etmək. □ Beyjə biz öyimizdə dan atajeyıx.... Ətraflı
Mənbələrdə dan sözü “səhər şəfəqi”, inrik sözü isə “axşam şəfəqi” kimi açıqlanıb. Aydın sözündəki dın hissəsi də həmin dan sözünün şəkilçiləşmiş formasıdır. Axşam yerinə, inrik, “gecə”nin sinonimi kimi isə zinrik sözü işlədilən vaxtlar olub (dialektlərdə indi qalır). Əsli sağır nun ilə yazılıb... Ətraflı
tədricən işıqlanmaq, səhər açılmaq.... Ətraflı
Təəccüblənmək. □ Bu iş mana dan gəler (Borçalı); Bakıda mana dedilər “sava:n xe:r”, mana dan gəldi, çünkü bizim yerdə “sava:n xe:r” yoxdu (Qazax); Görmüyüflər dana, yazıxlara dan gəler (Şəmkir).... Ətraflı
►«Yol göstərən», «xilas edən», «dardan qurtaran» mənalarında işlədilən ifadə. İfadə qütb (dan) ulduzunun adı ilə bağlı yaranmışdır.
Kompasın ixtirasından uzun əsrlər əvvəl insanlar həm dənizdə, h... Ətraflı
sübh açılmağa başlamaq, səhər tezdən üfüqdə qızartı görünmək; ~ dan yeri sökülmək.... Ətraflı
bax: dan yeri ağarmaq.... Ətraflı
Bir yaşdan iki yaşa qədər olan inək balası. □ Dana əti.... Ətraflı
Bax: dayna.... Ətraflı
Arxaizm. Alim, bilici.
Füzuli, cami-mey tərkin qılıb zöhd ilə təqvadən,
Qamu danayə rövşəndir bu kim, nadanlığın vardır. (M.Füzuli)... Ətraflı
Bax: dayna. □ Get burdan dana (Ağcabədi); Mən də onu de:rəm dana (Goranboy); Ayə, niyə boynunö:türmürsən, elədi dana (Tovuz); Evətən onu qoyladım dana (Karvansaray).... Ətraflı
Bütün cavan qaramal. □ Otlaqda dana-buzov otlayır.... Ətraflı
1. Kiçikyaşlı qaramal. □ Guya ki, bütün Qarabağda dana-doluq oğrusu bir Heydər bəydir. (M.F.Axundzadə).
2. Bəzən istehza və ya etinasızlıqla yetişm... Ətraflı
Bəzən istehza və ya etinasızlıqla yetişməmiş, həddi-büluğa çatmamış cavanlar, yaxud qanmaz, mədəniyyətsiz adamlar haqqında. □ ...Dana-dunanı hərə b... Ətraflı
Bir yaşa dolmamış camış balası.... Ətraflı